بررسی سیستم خنککننده
از جمله مهمترین روشهای خنک نگه داشتن موتور خودرو می توان به بررسی منظم سیستم خنک کننده اشاره کرد. این سیستم نقش اصلی در حفظ دمای مطلوب موتور را بر عهده دارد. سیستم خنککننده با دفع گرما از موتور این کار را انجام میدهد. از جمله اجزای سیستم موردبحث میتوان به رادیاتور، مایع خنککننده، واترپمپ، ترموستات و… اشاره کرد که قبلاً در مقالات پدال به نقش هریک از آنها اشاره شده است. اگر هریک از این قطعات از کار بیفتند ظرفیت خنک کاری سیستم کاهش خواهد یافت و به همین خاطر بررسی مداوم آن امری ضروری است.
رانندگی نرمال و عدم فشار آوردن به موتور
به منظور جلوگیری از داغ کردن موتور در هوای گرم تابستان، باید با خودرو مدارا کرد. در این فصل از سال به کرات شاهد سفرهای تابستانی با حضور تمامی سرنشینان و صندوقعقب پر هستیم. از طرفی برخی رانندگان هم به خودرو فشار مضاعف وارد کرده و دور موتور را بالا میبرند. چنین سناریوهایی به راحتی میتواند سیستم خنک کاری خودرو را تضعیف کرده و منجر به داغ کردن موتور شوند. در این شرایط بهترین کار راندن خودرو با دور موتور مناسب است. نکته دیگر اینکه کارکرد درجای موتور نیز در هوای گرم میتواند باعث داغ کردن آن شود.
روشن کردن بخاری
اگر مشاهده کردید موتور خودرو داغ کرده میتوانید بخاری را روشن کنید تا دمای موتور کاهش یابد. این روش در خودروهایی که ترموستات گیر کرده و یا رادیاتور گرفته شده شاید تا حدی جواب دهد زیرا بخاری خود یک رادیاتور کوچکتر است که بر ظرفیت خنک کاری موتور میافزاید. البته روشن کردن بخاری در زمانی که واترپمپ از کار افتاده مؤثر نخواهد بود زیرا جریان مایع خنککننده محدود شده است.
پارک خودرو و خاموش کردن موتور
در برخی موارد رانندگی با سرعت پایینتر یا روشن کردن بخاری جواب نخواهد داد و دمای موتور همچنان افزایش خواهد یافت. این مورد اکثراً زمانی رخ میدهد که واترپمپ خراب شده یا میزان مایع خنککننده پایین است و یا مشکلاتی همچون گرفتگی رادیاتور، گیر کردن ترموستات و نشتی در سیستم خنککننده وجود دارد. اگر با چنین شرایطی مواجه شدید بهترین کار توقف در محلی امن و خاموش کردن موتور است. البته پس از خاموش کردن موتور استارت را در وضعیت ON قرار دهید زیرا باعث میشود فن رادیاتور فعال مانده و رادیاتور و بلوک موتور را خنک کند. پس از چند دقیقه کاپوت را بالا بزنید تا هوای گرم سریعاً از موتور خارج شود. دقت داشته باشید که بررسی سیستم خنککننده در این زمان بسیار خطرناک است زیرا مایع خنککننده کاملاً تحتفشار است و دمای بالایی دارد. حتی به باز کردن در رادیاتور هم فکر نکنید چراکه احتمال خروج پرفشار آن از رادیاتور و سوختن سر و صورت شما وجود دارد. زمانی که موتور خودرو خنک شد رادیاتور را باز کرده و آب مقطر و مایع خنککننده را به آن اضافه کنید و استارت بزنید. اجازه دهید موتور کار کرده و به دمای مناسب برسد. اگر دمای موتور در محدوده نرمال باقی ماند با سرعت پایین شروع به حرکت کنید اما همواره دمای آب را در نظر داشته باشید.
استفاده از افزودنیهای مایع خنککننده
چنین موادی تأثیری روی سلامت سیستم خنککننده خودرو ندارند اما باعث افزایش ظرفیت خنک کاری آن شده و شاید در خودروهای پرفورمنس مفید باشند. این افزودنیها از موادی استفاده کردهاند که تنش سطحی مایع خنککننده را کاهش میدهند؛ بهعبارتدیگر، مواد موردبحث حبابهای بسیار کوچک مایع را از بین برده و به همین خاطر تماس با قطعات را بهبود میبخشند. نتیجه این کار پایین آوردن دمای قطعات کلیدی همچون سر سیلندر است. مزیتهای دیگری نیز وجود دارد که از جمله آنها میتوان به وجود مواد ضد خوردگی در افزودنیها اشاره کرد. این مواد میتوانند طول عمر قطعات فلزی همچون رادیاتور، واترپمپ و حتی بلوک موتور را افزایش دهند. البته به همراه این افزودنیها باید از آب مقطر استفاده کرد.
استفاده از رادیاتور بزرگتر
احتمالاً استفاده از رادیاتور بزرگتر در یک خودروی استاندارد ضروری نیست زیرا شرکت خودروساز همه شرایط را برای تولید خودرو و ظرفیت سیستم خنک کاری آن در نظر گرفته است؛ اما هرگونه تیونینگ موتور برای استخراج قدرت بیشتر میتواند باعث تولید گرمای بیشتری شود، چیزی که از ظرفیت سیستم خنککننده بالاتر خواهد بود. در این حالت نصب رادیاتور بزرگتر میتواند مفید باشد زیرا سطح بزرگتری برای دفع گرما دارد؛ بهعبارتدیگر رادیاتور بزرگتر دمای موتور را سریعتر کاهش میدهد. البته چنین قطعهای میتواند باعث افزایش وزن خودرو شده و تأثیر منفی روی هندلینگ و مصرف سوخت آن بگذارد. همچنین رادیاتور بزرگتر درگ خودرو را افزایش میدهد و روی آیرودینامیک خودرو تأثیر دارد. درهرصورت باید زمانی از چنین قطعهای استفاده کرد که ضروری باشد.
استفاده از خنککن روغن
خنککن روغن قطعه استاندارد اکثر خودروهای مدرن نیست هرچند در برخی مدلهای مجهز به گیربکس اتوماتیک دیده شده است. البته از زمانی که خودروسازان شروع به استفاده از خودروهای کمحجم و توربو کرده اند خنککنهای روغن همهگیر شدهاند. همانطور که درباره رادیاتور بزرگتر گفته شد، خنککن روغن نیز میتواند قطعهای مفید برای خودروهای پرفورمنس و تیون شده باشد. این قطعه دمای روغن را پایین میآورد و راندمان آن در دفع گرما از قطعات مهمی همچون پیستون و رینگ پیستون را افزایش میدهد. خنککن روغن میتواند از داغ کردن موتور جلوگیری کرده و طول عمر قطعات را نیز بیشتر کند.
استفاده از واترپمپ بهتر
یکی دیگر از روشهای خنک نگه داشتن موتور در هوای گرم استفاده از واترپمپ قویتر است. این قطعه باعث به حرکت درآمدن مایع خنککننده در سیستم خنک کاری خودرو میشود. البته واترپمپ بزرگتر میتواند در خودروهای اسپرت و ارتقا یافته بکار برود. چنین قطعهای میتواند از تشکیل حباب جلوگیری کرده و راندمان سیستم خنک کاری را بالا ببرد. همچنین فشار بالای ناشی از نصب واترپمپ قویتر جریان بهینه مایع خنککننده را تضمین خواهد کرد.